Ogłoszenie upadłości przez zadłużonego nie zamyka wierzycielowi drogi do odzyskania zaległych należności. W tym celu należy zgłosić wierzytelność w przewidzianym w przepisach terminie, co umożliwi odzyskanie przynajmniej części długu ze środków uzyskanych na skutek spieniężenia majątku dłużnika w postępowaniu upadłościowym. Co jednak w przypadku przekroczenia tego terminu? Czy oznacza to, że nie ma już możliwości zgłoszenia wierzytelności?
Jaki jest termin na zgłoszenie wierzytelności?
Informacja o terminie, w którym należy dokonać zgłoszenia wierzytelności, znajduje się w treści postanowienia o ogłoszeniu upadłości — z reguły wynosi 30 dni, które liczą się od dnia obwieszczenia postanowienia.
- Obwieszczenia o postępowaniu upadłościowym publikowane są w Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a zgłoszenia swojej wierzytelności należy dokonać online (niezbędne formularze oraz system pozwalający na ich złożenie dostępne jest na stronie Krajowego Rejestru Zadłużonych).
Po zakończeniu czasu przewidzianego na zgłaszanie wierzytelności (30 dni od ogłoszenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości), syndyk przygotowuje listę wierzytelności (ma na to maksymalnie dwa miesiące) i uzupełnia ją w przypadku pojawienia się kolejnych wierzycieli. Późniejsze zgłoszenia mogą zostać uwzględnione na liście wierzytelności nawet po przekazaniu listy sędziemu-komisarzowi.
Zgłoszenie wierzytelności po terminie
Prawo upadłościowe przewiduje również możliwość zgłoszenia wierzytelności po terminie wskazanym w obwieszczeniu o postępowaniu upadłościowym. Trzeba jednak mieć na uwadze to, że późniejsze zgłoszenie niesie ze sobą dodatkowe koszty, a także może ograniczyć możliwe do uzyskania środki z podziału funduszów masy upadłości.
Zacznijmy od kwestii finansowych, czyli opłaty w przypadku spóźnionego zgłoszenia wierzytelności. Jej wysokość jest jasno określona w artykule 235 ustawy, który stwierdza, że w takim przypadku wierzyciel ponosi zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego w wysokości 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Informacje o tym, ile wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie, można znaleźć na stronie Głównego Urzędu Statystycznego.
- Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku 2024 wynosiła 8266,30 zł.
Opłata za spóźnione zgłoszenie wierzytelności wymagana jest nawet w sytuacji, kiedy do przekroczenia terminu nie doszło z winy wierzyciela. Wyjątkiem jest opóźnienie wynikające z dokonania przez syndyka korekty deklaracji lub innych dokumentów związanych z rozliczeniem postępowania upadłościowego.
Poza dodatkowymi kosztami zgłoszenie wierzytelności po terminie może wpływać również na to, czy i w jakim stopniu roszczenia wierzyciela zostaną uwzględnione podczas rozdzielania majątku dłużnika w postępowaniu upadłościowym.
Prawo upadłościowe określa, jakie konsekwencje ma zgłaszanie wierzytelności na poszczególnych etapach postępowania upadłościowego.
- Niezależnie od powodu spóźnionego zgłoszenia wierzytelności, takie zgłoszenie nie wpływa na złożone już plany podziału funduszów masy upadłości — zostanie uwzględnione tylko w przypadku planów utworzonych po dacie uznania zgłoszenia.
- Jeśli zgłoszenie wierzytelności uległo uprawomocnieniu po zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego, postępowanie w jego sprawie zostaje umorzone.
- Jeśli zgłoszenie wierzytelności zostało złożone po zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości, nie zostanie rozpatrzone.
Czy można uzupełnić zgłoszenie wierzytelności?
Jeśli w złożonym zgłoszeniu brakuje informacji lub te, które zostały podane, wymagają zmiany, wierzyciel może uzupełnić swoje zgłoszenie. Taka możliwość jest dostępna zarówno z inicjatywy wierzyciela, jak i w odpowiedzi na wezwanie syndyka, kiedy braki zostaną wykazane podczas weryfikacji wierzytelności.
Składając korektę, należy skorzystać z odpowiedniego formularza i upewnić się, że dotyczy właściwego numeru sprawy — zostanie podany w wezwaniu otrzymanym od syndyka.
Co w przypadku, gdy wierzyciel nie zgłosił wierzytelności?
Brak zgłoszenia wierzytelności sprawia, że wierzyciel nie bierze udziału w postępowaniu upadłościowym, a co za tym idzie — w podziale środków z masy upadłości. Co jednak istotne, jeśli zadłużenie osoby ogłaszającej upadłość zostanie umorzone na skutek postępowania, umorzona zostanie również niezgłoszona przez wierzyciela wierzytelność — pod warunkiem że taki dług został zgłoszony przez dłużnika we wniosku o upadłość (również, jeśli nie został zgłoszony, ale nie wynika to z winy dłużnika).
Czy po ustaleniu planu spłaty można zgłosić wierzytelność?
Po ogłoszeniu upadłości przez dłużnika wierzyciel może zgłosić wierzytelność na dowolnym etapie postępowania upadłościowego (w przypadku przekroczenia terminu wierzyciel jest jednak zobowiązany opłacić zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynoszące 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, które zostało ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego).
Warto jednak mieć na uwadze, że wszystkie zgłoszenia złożone lub uznane po zatwierdzeniu planu podziału masy upadłości, nie zostaną rozpoznane, co oznacza, że wierzytelności, których dotyczą, nie będą uwzględnione w postępowaniu upadłościowym.
Kompleksowe doradztwo prawne w zakresie postępowania upadłościowego
Nasza kancelaria zapewnia profesjonalne doradztwo i wsparcie na każdym etapie postępowania upadłościowego, co daje pewność właściwego przygotowania niezbędnych dokumentów oraz dopełnienia wszystkich terminów. Oferowane przez naszych specjalistów usługi kierowane są zarówno do osób ogłaszających upadłość, jak i wierzycieli. Zachęcamy do kontaktu i omówienia szczegółów swojej sprawy.
