Czyny nieuczciwej konkurencji – co reguluje ustawa?

W Polsce obowiązują rozwiązania prawne, których celem jest przeciwdziałanie nieuczciwej konkurencji. To przede wszystkim Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, która stanowi fundament ochrony uczciwych praktyk rynkowych, określając niedozwolone działania i grożące za nie sankcje prawne. W tym artykule przybliżymy obowiązujące regulacje oraz wskażemy, co może zrobić przedsiębiorca, by zabezpieczyć interesy swojej własnej działalności gospodarczej.

• W przypadku zauważenia działań, które mogą stanowić czyn nieuczciwej konkurencji wobec Twojego przedsiębiorstwa, zalecamy skonsultowanie się z prawnikiem w celu omówienia swojej sytuacji i poznania możliwych kroków. Z naszą kancelarią możesz liczyć na profesjonalną obsługę prawną dla biznesu i indywidualne podejście do każdego klienta.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji – co warto wiedzieć?

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r. to kluczowy akt prawny, który reguluje funkcjonowanie rynku i stanowi podstawę dla organów ścigania oraz sądów podczas rozpatrywania sporów prawnych pomiędzy konkurującymi ze sobą podmiotami. Dokument ten określa, czym jest czyn nieuczciwej konkurencji i wyznacza ramy odpowiedzialności za działanie sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz przepisami, przewidując konsekwencje prawne zarówno w zakresie prawa cywilnego – m.in. zasądzanie odszkodowań czy naprawianie szkód – jak i karnego, gdzie możliwe są sankcje takie jak pozbawienie wolności.

Na czym polega czyn nieuczciwej konkurencji?

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest każde sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami działanie w ramach działalności gospodarczej, które narusza interesy innych podmiotów lub klientów. Praktyki, które uznaje się za czyny nieuczciwej konkurencji, wyszczególniono w art. 3 ust. 2 – trzeba jednak pamiętać, że zawarta w ustawie lista nie jest wyczerpująca.

Przykłady czynów nieuczciwej konkurencji:

• Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa (np. oznaczenie przedsiębiorstwa w sposób, który sugeruje fałszywe powiązanie z renomowaną marką).
• Wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług (np. umieszczanie na opakowaniu nieprawdziwych informacji, np. dotyczących pochodzenia czy przyznanych certyfikatów jakości).
• Fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów/usług (np. niezgodne z prawdą oznaczenie produktu jako wyrobu regionalnego czy krajowego).
• Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa (np. uzyskanie w bezprawny sposób i wykorzystanie poufnych informacji przedsiębiorstwa dotyczących rozwiązań technologicznych przez podmiot konkurencyjny).
• Nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy (np. oferowanie pracownikowi konkurenta korzyści finansowych w zamian za niewłaściwe wykonanie swoich obowiązków służbowych).
• Naśladownictwo produktów (np. wykorzystanie projektu lub cech charakterystycznych konkurencyjnego produktu w taki sposób, by oferowany towar naśladował go wyglądem).
• Pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie (np. rozpowszechnianie fałszywych informacji, które mają na celu umniejszenie wartości produktów konkurencji).
• Utrudnianie dostępu do rynku (np. stosowanie praktyk, które wykluczają mniejsze firmy poprzez narzucanie nieuczciwych warunków współpracy).
• Przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną (np. oferowanie korzyści finansowych urzędnikowi w zamian za pozytywne rozpatrzenie sprawy).
• Nieuczciwa lub zakazana reklama (np. wykorzystanie rozwiązań sprzecznych z przepisami w zakresie reklamy, w tym udzielanie fałszywych informacji czy promowanie produktów objętych zakazem reklamy).
• Organizowanie systemu sprzedaży lawinowej (np. stosowanie technik sprzedażowych, które polegają na obiecywaniu klientom korzyści finansowych za nakłonienie kolejnych osób do zakupu towarów/usług).
• Prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym (np. organizowanie grupy z udziałem konsumentów, której celem jest finansowanie zakupu praw, nieruchomości, usług, etc. na rzecz uczestników danej grupy).
• Nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczane towary lub wykonane usługi (np. umyślne opóźnianie regulowania należności, co negatywnie wpływa na płynność finansową kontrahenta).

Czy nieuczciwa konkurencja jest karalna?

Tak, dokonanie czynu nieuczciwej konkurencji jest w Polsce regulowane prawnie, a obowiązujące przepisy przewidują określone sankcje dla osób, którym dowiedziona zostanie wina w tym zakresie. Głównym celem tych regulacji jest zwalczanie nieuczciwej konkurencji, do czego przyczynia się ustanowienie jasnych ram prawnych dla dozwolonych działań w biznesie oraz wprowadzenie zrozumiałych zasad dotyczących postępowania i odpowiedzialności w przypadku dopuszczenia się czynu nieuczciwej konkurencji. Odpowiedzialność za takie działania może być rozpatrywana zarówno na gruncie prawa cywilnego, jak i karnego w zależności od rodzaju popełnionego czynu i jego skutków. W przypadku skrajnych działań konsekwencją może być nawet pozbawienie wolności.

Kary za dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji

Przedsiębiorca, którego interes ucierpiał na skutek czynu nieuczciwej konkurencji, w ramach odpowiedzialności cywilnej może domagać się:

• Zaniechania niedozwolonych działań oraz usunięcia ich skutków (np. wycofanie z oferty towarów, których oznakowanie fałszywie wskazuje na powiązanie z marką),
• Złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie (np. podania do publicznej wiadomości informacji o wyroku w sprawie czynu nieuczciwej konkurencji),
• Naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych (np. wypłata odszkodowania),
• Wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych (np. zwrot zysków osiągniętych w związku z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji),
• Zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego — jeśli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Z kolei w przypadku czynów nieuczciwej konkurencji, które wyrządzają poważną szkodę przedsiębiorcy, sprawa może prowadzić do odpowiedzialności karnej.

• Karze grzywny, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności do lat 2 podlegają osoby, które ujawniają lub wykorzystują we własnej działalności tajemnicę przedsiębiorstwa mimo obowiązku zachowania poufności, a także w przypadku jej bezprawnego pozyskania (np. na skutek udziału w postępowaniu sądowym dotyczącym nieuczciwej konkurencji lub uzyskania dostępu do akt postępowania, jeśli wyłączono jawność rozprawy). Te same konsekwencje grożą za tworzenie lub sprzedaż towarów, które kopiują zewnętrzny wygląd produktów innego podmiotu, wprowadzając klientów w błąd.
• Kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat grozi osobie, która organizuje bądź kieruje systemem sprzedaży lawinowej.
• Karze aresztu lub grzywny podlegają osoby, które narażają klientów na szkody, stosując wprowadzające w błąd oznaczenia towarów (np. związane ze składem, przydatnością czy ryzykiem). Tak samo karany jest czyn nieuczciwej konkurencji polegający na rozpowszechnianiu nieprawdziwych lub mylących informacji o przedsiębiorstwie, świadczonych usługach czy osobach kierujących przedsiębiorstwem w celu szkodzenia przedsiębiorcy.

Jakie kroki może podjąć przedsiębiorca w przypadku problemów z czynami nieuczciwej konkurencji?

Mimo obowiązujących przepisów zwalczanie nieuczciwej konkurencji wymaga również zaangażowania przedsiębiorców, ponieważ to z inicjatywy pokrzywdzonego rozpoczyna się postępowanie. Ważne jest więc podjęcie odpowiednich kroków od razu po zauważeniu sygnałów, które mogą świadczyć o nieuczciwej konkurencji, np.:

• Podjęcie działań prewencyjnych (m.in. wdrożenie procedur wewnętrznych mających na celu ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa) i monitorowanie rynku.
• Dokumentowanie naruszeń i gromadzenie dowodów nieuczciwych działań konkurencji, takich jak korespondencja, materiały reklamowe czy raporty wewnętrzne.
• Skontaktowanie się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach związanych z nieuczciwą konkurencją w celu analizy sytuacji, określenia, czy występują podstawy prawne do rozpoczęcia negocjacji lub wejścia na drogę sądową, i ustalenia strategii działania.

Skuteczna pomoc prawna dla przedsiębiorców

Nasza kancelaria specjalizuje się w świadczeniu kompleksowych usług prawnych dla przedsiębiorców. Oferujemy pomoc w zakresie analizy sytuacji, doradztwa prawnego oraz reprezentacji przed sądami, zarówno w sprawach cywilnych, jak i karnych. Nasz zespół ekspertów pomoże Ci ustalić, czy masz do czynienia z czynami noszącymi znamiona nieuczciwej konkurencji, oraz wskaże najlepsze rozwiązania prawne. Dzięki profesjonalnemu wsparciu możesz nie tylko skutecznie przeciwdziałać naruszeniom, ale także wdrożyć skuteczne procedury, które ochronią Twój biznes. Zapraszamy do kontaktu!

Kancelaria OTSP

KANCELARIA PRAWNA I ADWOKACKA

Kompleksowe doradztwo prawne dla firm z sektora e-commerce, IT oraz farmaceutycznego. Specjalizujemy się w obsłudze startupów, procesach restrukturyzacyjnych oraz bieżącym doradztwie z zakresu prawa gospodarczego i inwestycji. Zapewniamy praktyczne i sprawdzone rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb Klienta.

www.otsp.pl/