Autor: Kancelaria OTSP

Mimo że śmierć bliskiej osoby to zawsze trudny moment, a proces dziedziczenia może wiązać się z wieloma formalnościami i emocjami, warto zadbać o dokładne sprawdzenie majątku zmarłego przed przyjęciem spadku. Ta wiedza jest niezbędna, by podjąć świadomą decyzję dotyczącą przyjęcia lub odrzucenia spadku oraz zabezpieczenia się przed ewentualnymi długami zmarłego. W tym artykule wyjaśnimy, jak sprawdzić majątek zmarłego i zadłużenie spadkodawcy.

Dlaczego warto sprawdzić majątek zmarłego?

Z przyjęciem spadku wiąże się nie tylko nabycie aktywów, takich jak nieruchomości czy oszczędności — również obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na spadkobierców. Z tego powodu niewiedza na temat pełnego stanu majątku spadkodawcy może prowadzić do nieświadomego przyjęcia długów przewyższających wartość odziedziczonych aktywów.

Dlatego warto dokładnie zbadać majątek zmarłego, aby:

• Ustalić, co wchodzi w skład spadku.
• Ocenić wartość majątku.
• Zidentyfikować ewentualne długi zmarłego i inne zobowiązania, które mogą przejść na spadkobierców.

Ustalenie składu spadku pozwoli na podjęcie świadomej decyzji o przyjęciu spadku. Warto wiedzieć, że prawo przewiduje trzy możliwości:

• Odrzucenie spadku
• Proste przyjęcie spadku — wszystkie długi spadkowe stają się odpowiedzialnością spadkobiercy.
• Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza — spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi zmarłego tylko do wysokości odziedziczonego majątku spadkowego.

Ważne! Spadkobiercy mają sześć miesięcy na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku — okres ten liczy się od dnia uzyskania informacji o prawie do spadku. W przypadku braku takiego oświadczenia spadek zostaje automatycznie uznany za przyjęty z dobrodziejstwem inwentarza.

Jak sprawdzić majątek zmarłego?

Jednym ze sposobów na to, jak sprawdzić majątek zmarłego jest przejrzenie dokumentów osobistych i finansowych spadkodawcy — mogą to być m.in. akty notarialne, umowy, wyciągi bankowe, polisy ubezpieczeniowe. Z tego powodu jest to łatwiejsze w przypadku członków najbliższej rodziny, ponieważ mają oni dostęp do rzeczy po zmarłym krewnym i z reguły lepiej orientują się w tym, jak wyglądała jego sytuacja finansowa za życia. Warto mieć jednak na uwadze, że ustalenie, co wchodzi w skład spadku, może być skomplikowane, jeśli spadkodawca nie pozostawił jasnych informacji na ten temat, a także w sytuacji wystąpienia sporów spadkowych, które mogą doprowadzić do ograniczonego dostępu do dokumentów.

W celu uzyskania pełnego obrazu majątku spadkowego najlepiej jak najszybciej złożyć wniosek o sporządzenie spisu inwentarza, czyli ustalenie składu spadku przez komornika. Spis inwentarza zawiera wszystkie informacje dotyczące majątku spadkowego, w tym nieruchomości i wartościowe przedmioty składające się na spadek, a także pozostawione przez zmarłego długi.

Kto sporządza spis inwentarza?

Za sporządzenie spisu inwentarza odpowiada komornik sądowy, a wniosek o jego wykonanie może złożyć osoba, która uprawdopodobni, że jest:

• spadkobiercą,
• uprawniona do zachowku
• zapisobiercą,
• wykonawcą testamentu,
• wierzycielem.

Wniosek o spis inwentarza składa się do sądu spadku lub bezpośrednio do komornika (właściwego dla sądu spadku). Należy dołączyć do niego akt zgonu spadkodawcy oraz dokumenty, które potwierdzają prawo do złożenia takiego wniosku.

Jak dowiedzieć się, jaką wartość ma spadek?

Na określenie wartości nieruchomości i cennych przedmiotów wchodzących w skład spadku pozwala sporządzenie spisu inwentarza — komornik wskazuje wartość każdej pozycji spisu. Warto mieć na uwadze, że wnioskodawca odpowiada za pokrycie dodatkowych kosztów, jeśli konieczna będzie np. wycena przez rzeczoznawcę.

Jeśli chcemy wycenić spadek we własnym zakresie, możemy zrobić to na podstawie dokumentów finansowych spadkodawcy (m.in. wyciągi bankowe, dokumenty dotyczące inwestycji) oraz współpracując z rzeczoznawcą odpowiednim dla wycenianej części majątku, np. rzeczoznawca majątkowy oszacuje wartość nieruchomości.

Jak sprawdzić, czy zmarły miał długi?

W przypadku braku wiedzy lub dostępu do pełnej dokumentacji finansowej zmarłego na temat zaciągniętych zobowiązań najlepszym sposobem na sprawdzenie, czy spadkodawca pozostawił po sobie długi, jest spis inwentarza. Komornik sądowy wskaże w nim nie tylko istnienie ewentualnego zadłużenia, ale też jego dokładną wysokość.

Pomoc prawna w postępowaniu spadkowym

Wszystkie decyzje podejmowane w ramach postępowań prawnych, które mogą mieć istotny wpływ na sytuację finansową i prawną, wymagają dobrego zrozumienia obowiązujących przepisów oraz wynikających z nich praw i obowiązków. Z tego powodu warto zasięgnąć porady prawnika doświadczonego w sprawach spadkowych, co pozwoli na obiektywną ocenę sytuacji i wybranie najkorzystniejszego rozwiązania.

Nasza kancelaria świadczy kompleksowe usługi prawne w sprawach na gruncie prawa cywilnego i karnego, zapewniając indywidualne podejście do każdego przypadku, przygotowanie niezbędnych wniosków i dokumentacji oraz skuteczną reprezentację klienta w postępowaniach sądowych. Zachęcamy do kontaktu w celu omówienia swojej sprawy.

Kancelaria OTSP

KANCELARIA PRAWNA I ADWOKACKA

Kompleksowe doradztwo prawne dla firm z sektora e-commerce, IT oraz farmaceutycznego. Specjalizujemy się w obsłudze startupów, procesach restrukturyzacyjnych oraz bieżącym doradztwie z zakresu prawa gospodarczego i inwestycji. Zapewniamy praktyczne i sprawdzone rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb Klienta.

www.otsp.pl/

W Polsce obowiązują rozwiązania prawne, których celem jest przeciwdziałanie nieuczciwej konkurencji. To przede wszystkim Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, która stanowi fundament ochrony uczciwych praktyk rynkowych, określając niedozwolone działania i grożące za nie sankcje prawne. W tym artykule przybliżymy obowiązujące regulacje oraz wskażemy, co może zrobić przedsiębiorca, by zabezpieczyć interesy swojej własnej działalności gospodarczej.

• W przypadku zauważenia działań, które mogą stanowić czyn nieuczciwej konkurencji wobec Twojego przedsiębiorstwa, zalecamy skonsultowanie się z prawnikiem w celu omówienia swojej sytuacji i poznania możliwych kroków. Z naszą kancelarią możesz liczyć na profesjonalną obsługę prawną dla biznesu i indywidualne podejście do każdego klienta.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji – co warto wiedzieć?

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r. to kluczowy akt prawny, który reguluje funkcjonowanie rynku i stanowi podstawę dla organów ścigania oraz sądów podczas rozpatrywania sporów prawnych pomiędzy konkurującymi ze sobą podmiotami. Dokument ten określa, czym jest czyn nieuczciwej konkurencji i wyznacza ramy odpowiedzialności za działanie sprzeczne z dobrymi obyczajami oraz przepisami, przewidując konsekwencje prawne zarówno w zakresie prawa cywilnego – m.in. zasądzanie odszkodowań czy naprawianie szkód – jak i karnego, gdzie możliwe są sankcje takie jak pozbawienie wolności.

Na czym polega czyn nieuczciwej konkurencji?

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest każde sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami działanie w ramach działalności gospodarczej, które narusza interesy innych podmiotów lub klientów. Praktyki, które uznaje się za czyny nieuczciwej konkurencji, wyszczególniono w art. 3 ust. 2 – trzeba jednak pamiętać, że zawarta w ustawie lista nie jest wyczerpująca.

Przykłady czynów nieuczciwej konkurencji:

• Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa (np. oznaczenie przedsiębiorstwa w sposób, który sugeruje fałszywe powiązanie z renomowaną marką).
• Wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług (np. umieszczanie na opakowaniu nieprawdziwych informacji, np. dotyczących pochodzenia czy przyznanych certyfikatów jakości).
• Fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów/usług (np. niezgodne z prawdą oznaczenie produktu jako wyrobu regionalnego czy krajowego).
• Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa (np. uzyskanie w bezprawny sposób i wykorzystanie poufnych informacji przedsiębiorstwa dotyczących rozwiązań technologicznych przez podmiot konkurencyjny).
• Nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy (np. oferowanie pracownikowi konkurenta korzyści finansowych w zamian za niewłaściwe wykonanie swoich obowiązków służbowych).
• Naśladownictwo produktów (np. wykorzystanie projektu lub cech charakterystycznych konkurencyjnego produktu w taki sposób, by oferowany towar naśladował go wyglądem).
• Pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie (np. rozpowszechnianie fałszywych informacji, które mają na celu umniejszenie wartości produktów konkurencji).
• Utrudnianie dostępu do rynku (np. stosowanie praktyk, które wykluczają mniejsze firmy poprzez narzucanie nieuczciwych warunków współpracy).
• Przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną (np. oferowanie korzyści finansowych urzędnikowi w zamian za pozytywne rozpatrzenie sprawy).
• Nieuczciwa lub zakazana reklama (np. wykorzystanie rozwiązań sprzecznych z przepisami w zakresie reklamy, w tym udzielanie fałszywych informacji czy promowanie produktów objętych zakazem reklamy).
• Organizowanie systemu sprzedaży lawinowej (np. stosowanie technik sprzedażowych, które polegają na obiecywaniu klientom korzyści finansowych za nakłonienie kolejnych osób do zakupu towarów/usług).
• Prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym (np. organizowanie grupy z udziałem konsumentów, której celem jest finansowanie zakupu praw, nieruchomości, usług, etc. na rzecz uczestników danej grupy).
• Nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczane towary lub wykonane usługi (np. umyślne opóźnianie regulowania należności, co negatywnie wpływa na płynność finansową kontrahenta).

Czy nieuczciwa konkurencja jest karalna?

Tak, dokonanie czynu nieuczciwej konkurencji jest w Polsce regulowane prawnie, a obowiązujące przepisy przewidują określone sankcje dla osób, którym dowiedziona zostanie wina w tym zakresie. Głównym celem tych regulacji jest zwalczanie nieuczciwej konkurencji, do czego przyczynia się ustanowienie jasnych ram prawnych dla dozwolonych działań w biznesie oraz wprowadzenie zrozumiałych zasad dotyczących postępowania i odpowiedzialności w przypadku dopuszczenia się czynu nieuczciwej konkurencji. Odpowiedzialność za takie działania może być rozpatrywana zarówno na gruncie prawa cywilnego, jak i karnego w zależności od rodzaju popełnionego czynu i jego skutków. W przypadku skrajnych działań konsekwencją może być nawet pozbawienie wolności.

Kary za dopuszczenie się czynu nieuczciwej konkurencji

Przedsiębiorca, którego interes ucierpiał na skutek czynu nieuczciwej konkurencji, w ramach odpowiedzialności cywilnej może domagać się:

• Zaniechania niedozwolonych działań oraz usunięcia ich skutków (np. wycofanie z oferty towarów, których oznakowanie fałszywie wskazuje na powiązanie z marką),
• Złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie (np. podania do publicznej wiadomości informacji o wyroku w sprawie czynu nieuczciwej konkurencji),
• Naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych (np. wypłata odszkodowania),
• Wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych (np. zwrot zysków osiągniętych w związku z popełnieniem czynu nieuczciwej konkurencji),
• Zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego — jeśli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Z kolei w przypadku czynów nieuczciwej konkurencji, które wyrządzają poważną szkodę przedsiębiorcy, sprawa może prowadzić do odpowiedzialności karnej.

• Karze grzywny, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności do lat 2 podlegają osoby, które ujawniają lub wykorzystują we własnej działalności tajemnicę przedsiębiorstwa mimo obowiązku zachowania poufności, a także w przypadku jej bezprawnego pozyskania (np. na skutek udziału w postępowaniu sądowym dotyczącym nieuczciwej konkurencji lub uzyskania dostępu do akt postępowania, jeśli wyłączono jawność rozprawy). Te same konsekwencje grożą za tworzenie lub sprzedaż towarów, które kopiują zewnętrzny wygląd produktów innego podmiotu, wprowadzając klientów w błąd.
• Kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat grozi osobie, która organizuje bądź kieruje systemem sprzedaży lawinowej.
• Karze aresztu lub grzywny podlegają osoby, które narażają klientów na szkody, stosując wprowadzające w błąd oznaczenia towarów (np. związane ze składem, przydatnością czy ryzykiem). Tak samo karany jest czyn nieuczciwej konkurencji polegający na rozpowszechnianiu nieprawdziwych lub mylących informacji o przedsiębiorstwie, świadczonych usługach czy osobach kierujących przedsiębiorstwem w celu szkodzenia przedsiębiorcy.

Jakie kroki może podjąć przedsiębiorca w przypadku problemów z czynami nieuczciwej konkurencji?

Mimo obowiązujących przepisów zwalczanie nieuczciwej konkurencji wymaga również zaangażowania przedsiębiorców, ponieważ to z inicjatywy pokrzywdzonego rozpoczyna się postępowanie. Ważne jest więc podjęcie odpowiednich kroków od razu po zauważeniu sygnałów, które mogą świadczyć o nieuczciwej konkurencji, np.:

• Podjęcie działań prewencyjnych (m.in. wdrożenie procedur wewnętrznych mających na celu ochronę tajemnicy przedsiębiorstwa) i monitorowanie rynku.
• Dokumentowanie naruszeń i gromadzenie dowodów nieuczciwych działań konkurencji, takich jak korespondencja, materiały reklamowe czy raporty wewnętrzne.
• Skontaktowanie się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach związanych z nieuczciwą konkurencją w celu analizy sytuacji, określenia, czy występują podstawy prawne do rozpoczęcia negocjacji lub wejścia na drogę sądową, i ustalenia strategii działania.

Skuteczna pomoc prawna dla przedsiębiorców

Nasza kancelaria specjalizuje się w świadczeniu kompleksowych usług prawnych dla przedsiębiorców. Oferujemy pomoc w zakresie analizy sytuacji, doradztwa prawnego oraz reprezentacji przed sądami, zarówno w sprawach cywilnych, jak i karnych. Nasz zespół ekspertów pomoże Ci ustalić, czy masz do czynienia z czynami noszącymi znamiona nieuczciwej konkurencji, oraz wskaże najlepsze rozwiązania prawne. Dzięki profesjonalnemu wsparciu możesz nie tylko skutecznie przeciwdziałać naruszeniom, ale także wdrożyć skuteczne procedury, które ochronią Twój biznes. Zapraszamy do kontaktu!

Kancelaria OTSP

KANCELARIA PRAWNA I ADWOKACKA

Kompleksowe doradztwo prawne dla firm z sektora e-commerce, IT oraz farmaceutycznego. Specjalizujemy się w obsłudze startupów, procesach restrukturyzacyjnych oraz bieżącym doradztwie z zakresu prawa gospodarczego i inwestycji. Zapewniamy praktyczne i sprawdzone rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb Klienta.

www.otsp.pl/

Tajemnica przedsiębiorstwa to niezwykle istotny element funkcjonowania współczesnego biznesu. Informacje objęte tajemnicą pozwalają przedsiębiorcom budować przewagę nad konkurencją, rozwijać działalność oraz chronić wyniki swojej pracy. W dobie cyfryzacji i rosnącej liczby naruszeń praw własności intelektualnej ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa stała się priorytetem dla wielu firm.

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa może mieć poważne konsekwencje dla przedsiębiorcy, w tym straty finansowe, utratę przewagi rynkowej, szkody wizerunkowe, a nawet odejście klientów z powodu obniżonego zaufania związanego z wyciekiem danych. Z tego powodu przepisy prawa w Polsce przewidują środki ochrony dla firm i możliwość podjęcia kroków prawnych wobec osób lub podmiotów, które w sposób nieuprawniony uzyskają dostęp lub wykorzystają informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa.

W poniższym artykule wyjaśnimy, czym dokładnie jest tajemnica przedsiębiorstwa, jakie działania stanowią jej naruszenie oraz jakie konsekwencje prawne grożą za takie działania.

• Pamiętaj, że ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa wymaga nie tylko znajomości przepisów, ale również zachowania należytej staranności w zarządzaniu poufnymi informacjami. Jeśli podejrzewasz, że doszło do naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa, skonsultuj się z prawnikiem, by omówić działania, jakie możesz podjąć w takiej sytuacji. Nasza kancelaria oferuje profesjonalną pomoc prawną w tym zakresie.

Co to naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa?

Kwestia naruszenia tajemnicy handlowej jest w Polsce regulowana prawnie. Wyjaśnienie tego, co może zostać uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa i jakie działania stanowią jej naruszenie znajdziemy w artykule 11 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r. (UZNK).

Zgodnie z tymi zapisami, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa polega na nieuprawnionym ujawnieniu, pozyskaniu lub wykorzystaniu informacji, które mają charakter poufny i posiadają wartość gospodarczą. Takie informacje są chronione, jeśli przedsiębiorca podjął działania mające na celu ich zabezpieczenie przy zachowaniu należytej staranności. Naruszenie może mieć miejsce zarówno w wyniku działań wewnętrznych, np. przez pracownika, jak i zewnętrznych, np. przez konkurenta w celu osiągnięcia korzyści dla własnej działalności gospodarczej.

Przykłady naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa:

• Były pracownik udostępnia dane klientów lub techniczne nowemu pracodawcy.
• Konkurent uzyskuje dostęp do planów marketingowych firmy w nieuprawniony sposób.
• Podwykonawca wykorzystuje know-how swojego zleceniodawcy do rozwijania własnej działalności gospodarczej lub ujawnia innej osobie te informacje.

Ważne! Przepisy przewidują też sytuacje, w których ujawnienia, pozyskania lub wykorzystania cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa nie postrzega się jako nieuczciwej konkurencji. Przedsiębiorca nie może domagać się naprawienia wyrządzonej szkody, jeśli do naruszenia tajemnicy doszło na skutek, m.in. niezależnego odkrycia informacji, upublicznienia informacji dla ochrony interesu publicznego, czy przekazania informacji niezbędnych dla pełnienia swojej funkcji przez przedstawiciela pracownika.

Co zalicza się do tajemnicy przedsiębiorstwa?

Według Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji tajemnica przedsiębiorstwa obejmuje wszelkie informacje posiadające wartość gospodarczą, które nie są powszechnie znane i podlegają odpowiedniemu zabezpieczeniu przez przedsiębiorcę.

Tajemnicą przedsiębiorstwa mogą być m.in.:

• Dane technologiczne (np. schematy produkcyjne, receptury, patenty),
• Informacje handlowe (np. listy klientów, strategie marketingowe, dane dotyczące sprzedaży),
• Plany strategiczne (np. projekty rozwoju firmy, analizy rynku, raporty finansowe),
• Informacje organizacyjne przedsiębiorstwa (np. organizacja dystrybucji, warunki współpracy z dostawcami i klientami, wewnętrzne procedury).

Kto ma obowiązek zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa?

Do zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa zobowiązani są przede wszystkim obecni i byli pracownicy. Obowiązek ten może obejmować też podwykonawców, partnerów biznesowych, a nawet klientów, którzy mają dostęp do informacji poufnych firmy. Jego podstawę stanowią m.in. umowy o pracę, klauzule poufności w umowach z podwykonawcami, umowy o zachowaniu poufności (tzw. NDA).

Przedsiębiorcy muszą jednak pamiętać o zachowaniu należytej staranności przy podejmowaniu działań mających na celu zabezpieczenie tajemnicy przedsiębiorstwa. Informacje pozyskane przez osoby trzecie na skutek zaniedbania przedsiębiorcy nie stanowią podstawy do ubiegania się o naprawę poniesionej szkody na podstawie przepisów o przeciwdziałaniu nieuczciwej konkurencji.

Jak zabezpieczyć informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa?

Aby skutecznie zabezpieczyć informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, można wprowadzić kilka kluczowych działań:

• Umowy o poufności (NDA): Zawieraj umowy z pracownikami, kontrahentami i podwykonawcami, określające obowiązek zachowania poufności.
• Umowy o zakazie konkurencji: Możesz zdecydować się na zawarcie z pracownikami odrębnej umowy zakazującej prowadzenia lub świadczenia pracy na rzecz działalności konkurencyjnej do Twojej firmy przez określony czas.
• Oznaczanie poufnych dokumentów: Wyraźnie oznaczaj dokumenty jako „poufne” lub „tajemnica przedsiębiorstwa”.
• Środki techniczne i organizacyjne: Zabezpiecz dostęp do danych, stosując hasła, szyfrowanie i systemy monitoringu.
• Szkolenia pracowników: Regularnie uświadamiaj personel o obowiązku ochrony informacji i obowiązujących w związku z tym procedurach.
• Zasady bezpieczeństwa: Stwórz wewnętrzne procedury dotyczące dostępu do danych i ich przechowywania.

Jakie przepisy regulują naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa?

Podstawą prawną regulującą kwestie związane z tajemnicą przedsiębiorstwa jest Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z dnia 16 kwietnia 1993 r. Znajdziemy w niej informacje o tym:

• co może zostać uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa,
• jakie działania stanowią jej naruszenia,
• jakie kroki może podjąć przedsiębiorca,
• jakie sankcje prawne mają zastosowanie w przypadku nieuczciwej konkurencji.

W przypadku pracowników dodatkowo zastosowanie ma Kodeks pracy, a w szczególności art. 100 §2, który określa obowiązki osób zatrudnionych wobec pracodawcy. Punkt 4 jasno wskazuje, że pracownik zobowiązany jest „dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę”, a punkt 5 dodaje, że musi „przestrzegać tajemnicy określonej w odrębnych przepisach”.

W przypadku naruszenia tajemnicy handlowej przedsiębiorca może dochodzić swoich praw na drodze cywilnej lub karnej, w zależności od charakteru naruszenia.

Co grozi za ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa?

Konsekwencje naruszenia tajemnicy handlowej (przedsiębiorstwa) mogą być różne w zależności od okoliczności sprawy i zakresu szkód. Przykładowe sankcje to:

• Roszczenia cywilne, takie jak zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na rzecz poszkodowanego przedsiębiorcy.
• Ograniczenie wolności lub kara pozbawienia wolności w przypadku uznania naruszenia za przestępstwo.
• Zwolnienie dyscyplinarne w przypadku pracownika.

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez pracownika

Pracownik jest zobowiązany do zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa zarówno w trakcie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu. Naruszenie tego obowiązku może polegać m.in. na:

• Przekazywaniu poufnych informacji firmowych osobom trzecim.
• Wykorzystaniu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w ramach własnej działalności.
• Udostępnieniu informacji, np. technicznych lub listy klientów, nowemu pracodawcy po zmianie miejsca zatrudnienia.
• Ujawnieniu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa na skutek niedopełnienia obowiązujących w miejscu pracy procedur dotyczących zachowania poufności.

Kodeks pracy przewiduje możliwość zastosowania kary upomnienia lub nagany wobec pracownika w przypadku nieprzestrzegania ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, a jeśli dojdzie do ciężkiego naruszenia obowiązków nawet rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Pracownik może ponosić też odpowiedzialność materialną za szkody poniesione przez pracodawcę na skutek niedopełnienia obowiązków służbowych – maksymalna wysokość odszkodowania w takiej sytuacji wynosi trzykrotność wynagrodzenia w dniu powstania szkody.

Jeśli naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez pracownika zostanie uznane za czyn nieuczciwej konkurencji na podstawie UZNK grozi mu również odpowiedzialność cywilna lub karna.

Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa a odpowiedzialność cywilna

Na podstawie artykułu 18 UZNK w przypadku wykrycia działań polegających na nieuczciwej konkurencji przedsiębiorca może domagać się:

• Zaniechania niedozwolonych działań (np. zaprzestanie dalszego udostępniania lub wykorzystywania w działalności pozyskanych w nieuprawnionych sposób informacji),
• Usunięcia skutków niedozwolonych działań (np. wycofanie produktów lub usług, które powstały z wykorzystaniem informacji przedsiębiorstwa objętych tajemnicą),
• Złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie (np. opublikowanie przeprosin lub oświadczenia o wykorzystaniu we własnej działalności gospodarczej informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa innej firmy),
• Naprawienia szkody, na zasadach ogólnych (np. wypłacenie odszkodowania – przedsiębiorca, zamiast odszkodowania, może domagać się też naprawienia szkody poprzez opłacenie kwoty w wysokości odpowiadającej wynagrodzeniu za udzielenie zgody na wykorzystanie informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa),
• Wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych (np. przekazanie zysków uzyskanych na skutek naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa),
• Zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.

Przestępstwo naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa

UZNK określa również odpowiedzialną karną za naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa. Art. 23 wskazuje, że grzywnie, karze ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2 podlega osoba, która:

• mimo obowiązku zachowania poufności danych ujawnia innej osobie lub wykorzystuje we własnej działalności informację stanowiącą tajemnicę przedsiębiorstwa, wyrządzając tym poważną szkodę przedsiębiorcy,
• ujawnia lub wykorzystuje we własnej działalności uzyskaną bezprawnie informację stanowiącą tajemnicę handlową przedsiębiorstwa,
• ujawnia lub wykorzystuje informacje stanowiące tajemnicę handlową przedsiębiorstwa uzyskaną poprzez udział w postępowaniu sądowym dotyczącym czynu nieuczciwej konkurencji lub dostęp do akt takiej sprawy, jeśli została wyłączona jawność rozprawy.

Zapewniamy profesjonalną pomoc prawną dla biznesu

Nasza kancelaria zapewnia kompleksowe wsparcie prawne dla przedsiębiorców – pomożemy w przygotowaniu dokumentów, dochodzeniu roszczeń i ochronie interesów firmy. Jeśli ktoś dopuścił się naruszenia tajemnicy Twojego przedsiębiorstwa lub chcesz zabezpieczyć swój biznes przed takimi sytuacjami, zachęcamy do kontaktu z naszymi prawnikami.

Kancelaria OTSP

KANCELARIA PRAWNA I ADWOKACKA

Kompleksowe doradztwo prawne dla firm z sektora e-commerce, IT oraz farmaceutycznego. Specjalizujemy się w obsłudze startupów, procesach restrukturyzacyjnych oraz bieżącym doradztwie z zakresu prawa gospodarczego i inwestycji. Zapewniamy praktyczne i sprawdzone rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb Klienta.

www.otsp.pl/

Ogłoszenie upadłości przez zadłużonego nie zamyka wierzycielowi drogi do odzyskania zaległych należności. W tym celu należy zgłosić wierzytelność w przewidzianym w przepisach terminie, co umożliwi odzyskanie przynajmniej części długu ze środków uzyskanych na skutek spieniężenia majątku dłużnika w postępowaniu upadłościowym. Co jednak w przypadku przekroczenia tego terminu? Czy oznacza to, że nie ma już możliwości zgłoszenia wierzytelności?

Jaki jest termin na zgłoszenie wierzytelności?

Informacja o terminie, w którym należy dokonać zgłoszenia wierzytelności, znajduje się w treści postanowienia o ogłoszeniu upadłości — z reguły wynosi 30 dni, które liczą się od dnia obwieszczenia postanowienia.

• Obwieszczenia o postępowaniu upadłościowym publikowane są w Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, a zgłoszenia swojej wierzytelności należy dokonać online (niezbędne formularze oraz system pozwalający na ich złożenie dostępne jest na stronie Krajowego Rejestru Zadłużonych).

Po zakończeniu czasu przewidzianego na zgłaszanie wierzytelności (30 dni od ogłoszenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości), syndyk przygotowuje listę wierzytelności (ma na to maksymalnie dwa miesiące) i uzupełnia ją w przypadku pojawienia się kolejnych wierzycieli. Późniejsze zgłoszenia mogą zostać uwzględnione na liście wierzytelności nawet po przekazaniu listy sędziemu-komisarzowi.

Zgłoszenie wierzytelności po terminie

Prawo upadłościowe przewiduje również możliwość zgłoszenia wierzytelności po terminie wskazanym w obwieszczeniu o postępowaniu upadłościowym. Trzeba jednak mieć na uwadze to, że późniejsze zgłoszenie niesie ze sobą dodatkowe koszty, a także może ograniczyć możliwe do uzyskania środki z podziału funduszów masy upadłości.

Zacznijmy od kwestii finansowych, czyli opłaty w przypadku spóźnionego zgłoszenia wierzytelności. Jej wysokość jest jasno określona w artykule 235 ustawy, który stwierdza, że w takim przypadku wierzyciel ponosi zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego w wysokości 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Informacje o tym, ile wynosi przeciętne miesięczne wynagrodzenie, można znaleźć na stronie Głównego Urzędu Statystycznego.

• Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku 2024 wynosiła 8266,30 zł.

Opłata za spóźnione zgłoszenie wierzytelności wymagana jest nawet w sytuacji, kiedy do przekroczenia terminu nie doszło z winy wierzyciela. Wyjątkiem jest opóźnienie wynikające z dokonania przez syndyka korekty deklaracji lub innych dokumentów związanych z rozliczeniem postępowania upadłościowego.

Poza dodatkowymi kosztami zgłoszenie wierzytelności po terminie może wpływać również na to, czy i w jakim stopniu roszczenia wierzyciela zostaną uwzględnione podczas rozdzielania majątku dłużnika w postępowaniu upadłościowym.

Prawo upadłościowe określa, jakie konsekwencje ma zgłaszanie wierzytelności na poszczególnych etapach postępowania upadłościowego.

• Niezależnie od powodu spóźnionego zgłoszenia wierzytelności, takie zgłoszenie nie wpływa na złożone już plany podziału funduszów masy upadłości — zostanie uwzględnione tylko w przypadku planów utworzonych po dacie uznania zgłoszenia.
• Jeśli zgłoszenie wierzytelności uległo uprawomocnieniu po zakończeniu lub umorzeniu postępowania upadłościowego, postępowanie w jego sprawie zostaje umorzone.
• Jeśli zgłoszenie wierzytelności zostało złożone po zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości, nie zostanie rozpatrzone.

Czy można uzupełnić zgłoszenie wierzytelności?

Jeśli w złożonym zgłoszeniu brakuje informacji lub te, które zostały podane, wymagają zmiany, wierzyciel może uzupełnić swoje zgłoszenie. Taka możliwość jest dostępna zarówno z inicjatywy wierzyciela, jak i w odpowiedzi na wezwanie syndyka, kiedy braki zostaną wykazane podczas weryfikacji wierzytelności.

Składając korektę, należy skorzystać z odpowiedniego formularza i upewnić się, że dotyczy właściwego numeru sprawy — zostanie podany w wezwaniu otrzymanym od syndyka.

Co w przypadku, gdy wierzyciel nie zgłosił wierzytelności?

Brak zgłoszenia wierzytelności sprawia, że wierzyciel nie bierze udziału w postępowaniu upadłościowym, a co za tym idzie — w podziale środków z masy upadłości. Co jednak istotne, jeśli zadłużenie osoby ogłaszającej upadłość zostanie umorzone na skutek postępowania, umorzona zostanie również niezgłoszona przez wierzyciela wierzytelność — pod warunkiem że taki dług został zgłoszony przez dłużnika we wniosku o upadłość (również, jeśli nie został zgłoszony, ale nie wynika to z winy dłużnika).

Czy po ustaleniu planu spłaty można zgłosić wierzytelność?

Po ogłoszeniu upadłości przez dłużnika wierzyciel może zgłosić wierzytelność na dowolnym etapie postępowania upadłościowego (w przypadku przekroczenia terminu wierzyciel jest jednak zobowiązany opłacić zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynoszące 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, które zostało ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego).

Warto jednak mieć na uwadze, że wszystkie zgłoszenia złożone lub uznane po zatwierdzeniu planu podziału masy upadłości, nie zostaną rozpoznane, co oznacza, że wierzytelności, których dotyczą, nie będą uwzględnione w postępowaniu upadłościowym.

Kompleksowe doradztwo prawne w zakresie postępowania upadłościowego

Nasza kancelaria zapewnia profesjonalne doradztwo i wsparcie na każdym etapie postępowania upadłościowego, co daje pewność właściwego przygotowania niezbędnych dokumentów oraz dopełnienia wszystkich terminów. Oferowane przez naszych specjalistów usługi kierowane są zarówno do osób ogłaszających upadłość, jak i wierzycieli. Zachęcamy do kontaktu i omówienia szczegółów swojej sprawy.

Kancelaria OTSP

KANCELARIA PRAWNA I ADWOKACKA

Kompleksowe doradztwo prawne dla firm z sektora e-commerce, IT oraz farmaceutycznego. Specjalizujemy się w obsłudze startupów, procesach restrukturyzacyjnych oraz bieżącym doradztwie z zakresu prawa gospodarczego i inwestycji. Zapewniamy praktyczne i sprawdzone rozwiązania dostosowane do indywidualnych potrzeb Klienta.

www.otsp.pl/